Wordt de Amerikaanse economie achillseshiel van Joe Biden?

ANALYSE – Na Super Tuesday en de voorverkiezingen in de staat Georgia is het duidelijk dat Joe Biden en Donald Trump voldoende kiesmannen hebben verzameld om voor hun partij de presidentsverkiezingen in te gaan.

Begin deze maand benadrukte Biden tijdens de State of the Union, de jaarlijkse toespraak van de president voor het Congres, zijn economische prestaties om sceptische kiezers voor zich te winnen. Maar de grote vraag is of de ontwikkeling van de Amerikaanse economie dit jaar een troef wordt voor Biden in de strijd met Trump, of juist een nadeel voor de zittende president.

Afgelopen week bleek bijvoorbeeld dat de inflatie in de VS nog steeds relatief hoog blijft. Het lukt vooralsnog niet om de inflatie snel naar het gewenste niveau van 2 procent te krijgen, waar de centrale bank op mikt. Dit kan voor Biden een obstakel blijken, omdat de ‘hardwerkende Amerikaan’ nog altijd een hoge rekening betaalt voor zijn levensonderhoud, ook als de economie redelijk goed draait en de werkloosheid relatief laag blijft.

De inflatiecijfers van de VS over februari waren over de hele linie hoger dan verwacht. De kerninflatie, waarbij prijzen van energie en voedsel buitenbeschouwing blijven, daalde weliswaar tot het laagste peil in drie jaar tijd (3,2 procent). Maar dit was wel iets hoger dan economen hadden verwacht. Het reguliere inflatiecijfer kwam eveneens net wat hoger uit dan verwacht.

Zolang de inflatie niet duidelijk onder controle is, zullen de haviken in het beleidscomité van de centrale bank blijven aandringen op voorzichtigheid, als het gaat om een snelle verlaging van de beleidsrente. Zij wijzen er daarbij op dat loonstijgingen het risico meebrengen dat prijzen opnieuw omhoog schieten. Een te snelle verlaging van de beleidsrente kan in deze context verkeerd uitpakken. De marktverwachting voor de eerste renteverlaging is inmiddels dan ook doorgeschoven richting juni.

Gemengde signalen op de Amerikaanse arbeidsmarkt

Daar komt nog eens bij dat cijfers over de Amerikaanse arbeidsmarkt voor gemengde gevoelens zorgen. De Amerikaanse economie creëerde in februari 275.000 nieuw banen, waar gerekend was op zo’n 200.000 banen erbij; een goed rapportcijfers dus. En die prestatie wordt door het campagneteam van Biden graag uitvergroot.

Maar wie verder kijkt, ziet dat er ook verontrustende signalen zijn. Het valt op dat de groei van het aantal banen beperkt is tot de sectoren overheid, gezondheidszorg en hospitality. Dit zijn sectoren die in de VS niet of minder gevoelig zijn voor economische tegenwind. Industrieën die wel afhankelijk zijn van een sterke economie, dragen zeer beperkt of niet bij aan de banengroei.

Werkloosheid VS stijgt: risico voor Biden

Verder zien we dat de Amerikaanse werkloosheid in februari voor de derde maand op rij is gestegen, van 3,7 naar 3,9 procent. Dit is nog altijd laag, maar er zijn ook tekenen dat grote bedrijven meer mensen op de loonlijst hebben staan dan strikt noodzakelijk. Bij economische tegenwind zouden bedrijven dan ook heel snel afscheid kunnen nemen van medewerkers.

Ten slotte wordt duidelijk dat de dynamiek op de arbeidsmarkt beperkt is. Wanneer de economie goed draait, zeggen veel mensen hun baan op om elders een betere betrekking te krijgen. Dat dit nu niet gebeurt, geeft aan dat medewerkers kiezen voor zekerheid.

Wat betreft de gevolgen van bovengenoemde ontwikkelingen voor de dollar, is vooral het renteverschil tussen de VS en andere G10-landen van belang, omdat internationale beleggers de neiging hebben om liquide middelen te stallen in landen waar ze relatief de meest aantrekkelijke rente kunnen krijgen. Het vooruitzicht is voorlopig dat in elke grote economie de rente op termijn verlaagd gaat worden, behalve in Japan. Heftige valutaschommelingen liggen dan ook niet in de lijn der verwachtingen.

Een gunstig economisch klimaat kan Biden een streepje geven op Trump, maar door de hierboven geschetste ontwikkelingen weet de zittende president dat momenteel niet te vertalen in hogere populariteitscijfers.

In verschillende sectoren wachten werknemers nog altijd op loonsverhogingen als compensatie voor de hoge inflatie. Hun koopkracht blijft achter, terwijl de economie op zich goed draait. Dit zorgt voor onvrede.

Trump zal niet nalaten om deze discrepantie te benadrukken en de onvrede verder aan te wakkeren. De komende maanden moeten uitwijzen of de arbeidsmarkt in de VS de veerkracht blijft tonen die we nu al een aantal jaar zien. En of Biden daar nog van kan profiteren.

Damian Bakker en Joey van Hanegem zijn FX-dealers bij Ebury.